Συνέχεια ανάγνωσης Πόντος: Ανοίγει η Μονή της Παναγίας στο αρχαίο Μαυρόκαστρο της Κερασούντας
Ο θρύλος αναφέρει ότι το εκκλησάκι που βλέπετε χτίστηκε από ένα ψαρά, που θέλησε να ευχαριστήσει τον προστάτη Άγιό του…
H Huffington Post, ασχολήθηκε με τις εκκλησίες στον κόσμο, που εντυπωσιάζουν λόγω της θέας τους και δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον Άγιο Στέφανο της Σύρου.
Τ
Την πεποίθησή του ότι δεν θα προχωρήσει η μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τέμενος «αλλά θα επικρατήσει η λογική» εξέφρασε σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Επαναλαμβάνοντας αυτά που έχει πει και για την Αγιά Σοφιά της Τραπεζούντας ο κ. Βαρθολομαίος εξήγησε ότι «ως τζαμί θα είναι μόνο για τους μουσουλμάνους. Ως μουσείο όμως είναι για όλο τον κόσμο».
“Πάντα άνω και κάτω γέγονε, πάντα συγκέχυνται και διέφθαρται”. Ολα έχουν γίνει άνω κάτω, όλα βρίσκονται σε σύγχυση και έχουν διαφθαρεί. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)
Εν πρώτοις μια παραπομπή στο άρθρο 16,2 του εν ισχύ Συντάγματος, το οποίο οι ποικιλώνυμοι “αναθεωρητές” έχουν θέσει στο στόχαστρό τους. Μεταξύ των όσων διαλαμβάνει για την παιδεία ως “βασική αποστολή του Κράτους” έχει και ως σκοπό και την ηθική αγωγή των Ελλήνων. Ο σεβαστός Πρόεδρος του Αρείου Πάγου ε.τ., Βασίλειος Νικόπουλος, στο τελευταίο του εξαιρετικό πόνημα με τίτλο “Αγαπημένο μου Σύνταγμα ή αντιΣυνταγματικοί παραΛογισμοί” – βιβλίο που αποδομεί τους …αποδομητές του Εθνους – σημειώνει τα εξής σπουδαία: “Το Σύνταγμα αναφέρεται στην παιδεία των Ελλήνων. Στους Ελληνες αναφέρονται οι συνταγματικοί στόχοι της παιδείας… Η παιδεία την οποία παρέχει το ελληνικό Κράτος πρέπει κατά το Σύνταγμα να είναι αποκλειστικώς ελληνική…”. (εκδ. “Αρμός”, σελ. 322). Αρα ό,τι εισέρχεται στο σχολείο, κάθε γνωστικό αντικείμενο, πρέπει να σέβεται την ταυτότητά μας, τις παραδόσεις μας, την ιδιαιτερότητα του πολιτισμού των Ελλήνων.
Μεσοπεντηκοστή
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ πού μαρτύρησε στη Χίο
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΡΑΠΩΝ επίσκοπος Κύπρου
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ πού μαρτύρησε στις Κεντουκέλλες
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΒΑΡΒΑΡΟΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ και ΑΚΟΛΟΥΘΟΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ Πατριάρχης Ιεροσολύμων
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ ο Νεομάρτυρας πού μαρτύρησε στη Σμύρνη
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ο Χρυσοχόος
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΙΣΙΔΩΡΟΣ Ροστοθίας, ο δια Χριστόν Σαλός και θαυματουργός και ΝΙΚΗΤΑΣ ο έγκλειστος εν τω Σπηλαίω ή Σπηλαιώτου (Ρώσοι).
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ επίσκοπος «εις την Κοφίνουν», ΘΕΛΘΑΣ, ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ, και ΘΕΡΑΠΩΝ «εις την Σύναν», οι εκ των 300 Αλαμανών, εν Κύπρω.
[ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ και ΛΕΑΝΔΡΟΣ μάρτυρες]
Ο ΑΓΙΟΣ CARTAGE (Ιρλανδός)
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ ο ΠΡΩΣΣΟΣ Δια Χριστόν Σαλός
Αναλυτικά
Μεσοπεντηκοστή
Την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλύτου πανηγυρίζει η Εκκλησία μας μία μεγάλη δεσποτική εορτή, την εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Τα βυζαντινά χρόνια, η εορτή της Μεσοπεντηκοστής ήταν η μεγάλη εορτή της Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και συνέτρεχαν κατ’ αυτή στον μεγάλο ναό πλήθη λαού. Δεν έχει κανείς παρά να ανοίξει την Έκθεση της Βασιλείου Τάξεως (Κεφ. 26) του Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου για να δει το επίσημο τυπικό του εορτασμού, όπως ετελείτο μέχρι την Μεσοπεντηκοστή του έτους 903 μ.Χ. στον ναό του Αγίου Μωκίου στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι δηλαδή την ημέρα που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ’ του Σοφού (11 Μαΐου 903 μ.Χ.). Εκεί υπάρχει μία λεπτομερής περιγραφή του λαμπρού πανηγυρισμού, που καταλαμβάνει ολόκληρες σελίδες και καθορίζει με την γνωστή παράξενη βυζαντινή ορολογία, πως ο αυτοκράτωρ το πρωί της εορτής με τα επίσημα βασιλικά του ενδύματα και την συνοδεία του ξεκινούσε από το ιερό παλάτι για να μεταβεί στον ναό του αγίου Μωκίου, όπου θα ετελείτο η θεία λειτουργία. Σε λίγο έφθανε η λιτανεία με επί κεφαλής τον πατριάρχη, και βασιλεύς και πατριάρχης εισήρχοντο επισήμως στον ναό. Η θεία λειτουργία ετελείτο με την συνήθη στις μεγάλες εορτές βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Μετά από αυτήν ο αυτοκράτωρ παρέθετε πρόγευμα, στο οποίο έπαιρνε μέρος και ο πατριάρχης. Και πάλι ο βασιλεύς υπό τις επευφημίες του πλήθους «Εἰς πολλούς καί ἀγαθούς χρόνους ὁ Θεός ἀγάγει τήν βασιλείαν ὑμῶν» και με πολλούς ενδιαμέσους σταθμούς επέστρεφε στο ιερό παλάτι.
Αλλά και στα σημερινά μας λειτουργικά βιβλία, στο Πεντηκοστάριο, βλέπει κανείς τα ίχνη της παλαιάς της λαμπρότητας. Παρουσιάζεται σαν μία μεγάλη δεσποτική εορτή, με τα εκλεκτά της τροπάρια και τους διπλούς της κανόνες, έργα των μεγάλων υμνογράφων, του Θεοφάνους και του Ανδρέου Κρήτης, με τα αναγνώσματά της και την επίδραση της στις προ και μετά από αυτήν Κυριακές και με την παράταση του εορτασμού της επί οκτώ ημέρες κατά τον τύπο των μεγάλων εορτών του εκκλησιαστικού έτους.
Ποιό όμως είναι το θέμα της ιδιορρύθμου αυτής εορτής; Όχι πάντως κανένα γεγονός της ευαγγελικής ιστορίας. Το θέμα της είναι καθαρά εορτολογικό και θεωρητικό. Η Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής είναι η 25η από του Πάσχα και η 25η προ της Πεντηκοστής ημέρα. Σημειώνει το μέσον της περιόδου των 50 μετά το Πάσχα εορτάσιμων ημερών. Είναι δηλαδή ένας σταθμός, μία τομή. Ωραία το τοποθετεί το πρώτο τροπάριο του εσπερινού της εορτής:
«Πάρεστιν ἡ μεσότης ἡμερῶν,
τῶν ἐκ σωτηρίου ἀρχομένων ἐγέρσεως
Πεντηκοστῇ δέ τῇ θείᾳ σφραγιζομένων,
καί λάμπει τάς λαμπρότητας
ἀμφοτέρωθεν ἔχουσα
καί ἑνοῦσα τάς δύο
καί παρεῖναι τήν δόξαν προφαίνουσα
τῆς δεσποτικῆς ἀναλήψεως σεμνύνεται».
Χωρίς δηλαδή να έχει δικό της θέμα η ημέρα αυτή συνδυάζει τα θέματα, του Πάσχα αφ’ ενός και της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος αφ’ ετέρου, και «προφαίνει» την δόξα της αναλήψεως του Κυρίου, που θα εορτασθεί μετά από 15 ημέρες. Ακριβώς δε αυτό το μέσον των δύο μεγάλων εορτών έφερνε στο νου και ένα εβραϊκό επίθετο του Κυρίου, το «Μεσσίας». Μεσσίας στα ελληνικά μεταφράζεται Χριστός. Αλλά ηχητικά θυμίζει το μέσον. Έτσι και στα τροπάρια και στο συναξάρι της ημέρας η παρετυμολογία αυτή γίνεται αφορμή να παρουσιασθεί ο Χριστός σαν Μεσσίας – μεσίτης Θεού και ανθρώπων, «μεσίτης καί διαλλάκτης ἡμῶν καί τοῦ αἰωνίου αὐτοῦ Πατρός». «Διά ταύτην τήν αἰτίαν τήν παροῦσαν ἑορτήν ἑορτάζοντες καί Μεσοπεντηκοστήν ὀνομάζοντες τόν Μεσσίαν τε ἀνυμνοῦμεν Χριστόν», σημειώνει ο Νικηφόρος Ξανθόπουλος στο συναξάρι. Σ’ αυτό βοήθησε και η ευαγγελική περικοπή, που εξελέγη για την ημέρα αυτή (Ιω. 7, 14-30). Μεσούσης της εορτής του Ιουδαϊκού Πάσχα ο Χριστός ανεβαίνει στο ιερό και διδάσκει. Η διδασκαλία Του προκαλεί τον θαυμασμό, αλλά και ζωηρά αντιδικία μεταξύ αυτού και του λαού και των διδασκάλων. Είναι Μεσσίας ο Ιησούς η δεν είναι; Είναι η διδασκαλία του Ιησού εκ Θεού ή δεν είναι; Νέο λοιπόν θέμα προστίθεται: ο Χριστός είναι διδάσκαλος. Αυτός που ενώ δεν έμαθε γράμματα κατέχει το πλήρωμα της σοφίας, γιατί είναι η Σοφία του Θεού η κατασκευάσασα τον κόσμο. Ακριβώς από αυτόν τον διάλογο εμπνέεται μεγάλο μέρος της υμνογραφίας της εορτής. Εκείνος που διδάσκει στον ναό, στο μέσον των διδασκάλων του Ιουδαϊκού λαού, στο μέσον της εορτής, είναι ο Μεσσίας, ο Χριστός, ο Λόγος του Θεού. Αυτός που αποδοκιμάζεται από τους δήθεν σοφούς του λαού Του είναι η του Θεού Σοφία. Εκλέγομε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά τροπάρια, το δοξαστικό των αποστίχων του εσπερινού του πλ. δ’ ήχου:
«Μεσούσης τῆς ἑορτῆς
διδάσκοντός σου, Σωτήρ,
ἔλεγον οἱ Ἰουδαῖοι·
Πῶς οὗτος οἶδε γράμματα, μή μεμαθηκώς;
ἀγνοοῦντες ὅτι σύ εἶ ἡ Σοφία
ἡ κατασκευάσασα τόν κόσμον.
Δόξα σοι».
Λίγες σειρές πιο κάτω στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου, αμέσως μετά την περικοπή που περιλαμβάνει τον διάλογο του Κυρίου με τους Ιουδαίους «Τῆς ἑορτῆς μεσούσης», έρχεται ένας παρόμοιος διάλογος, που έλαβε χώρα μεταξύ Χριστού και των Ιουδαίων «τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς», δηλαδή κατά την Πεντηκοστή. Αυτός αρχίζει με μία μεγαλήγορο φράση του Κυρίου.« Ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καί πινέτω.ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθώς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος» (Ιω. 7, 37-38). Και σχολιάζει ο Ευαγγελιστής.« Τοῦτο δέ εἶπε περί τοῦ Πνεύματος, οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν» (Ιω. 7, 39). Δεν έχει σημασία ότι οι λόγοι αυτοί του Κυρίου δεν ελέχθησαν κατά την Μεσοπεντηκοστή, αλλά λίγες ημέρες αργότερα. Ποιητική αδεία μπήκαν στο στόμα του Κυρίου στην ομιλία Του κατά την Μεσοπεντηκοστή. Ταίριαζαν εξ’ άλλου τόσο πολύ με το θέμα της εορτής. Δεν μπορούσε να βρεθεί πιο παραστατική εικόνα για να δειχθεί ο χαρακτήρας του διδακτικού έργου του Χριστού. Στο διψασμένο ανθρώπινο γένος η διδασκαλία του Κυρίου ήλθε σαν ύδωρ ζων, σαν ποταμός χάριτος που δρόσισε το πρόσωπο της γης. Ο Χριστός είναι η πηγή της χάριτος, του ύδατος του αλλομένου εις ζωήν αιώνιον, που ξεδιψά και αρδεύει τις συνεχόμενες από βασανιστική δίψα ψυχές των ανθρώπων. Που μεταβάλλει τους πίνοντας σε πηγές.« Ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσι ὕδατος ζῶντος» (Ιω. 7, 38). «Καί γενήσεται αὐτῷ πηγή ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωήν αἰώνιον», εἶπε στήν Σαμαρείτιδα» (Ιω. 4, 14). Που μετέτρεψε την έρημο του κόσμου σε θεοφύτευτο παράδεισο αειθαλών δένδρων φυτεμένων παρά τας διεξόδους των υδάτων του αγίου Πνεύματος. Το γόνιμο αυτό θέμα έδωσε νέες αφορμές στην εκκλησιαστική ποίηση και στόλισε την εορτή της Μεσοπεντηκοστής με εξαίρετους ύμνους. Διαλέγομε τρεις, τους πιο χαρακτηριστικούς: Το κάθισμα του πλ. δ’ ήχου προς το «Τήν Σοφίαν καί Λόγον», που ψάλλεται μετά την γ’ ωδή του κανόνος στην ακολουθία του όρθρου:
«Τῆς σοφίας τό ὕδωρ καί τῆς ζωῆς
ἀναβρύζων τῷ κόσμῳ, πάντας, Σωτήρ,
καλεῖς τοῦ ἀρύσασθαι
σωτηρίας τά νάματα·
τόν γάρ θεῖον νόμον σου
δεχόμενος ἄνθρωπος,
ἐν αὐτῷ σβεννύει
τῆς πλάνης τούς ἄνθρακας.
Ὅθεν εἰς αἰῶνας
οὐ διψήσει, οὐ λήξει
τοῦ κόρου σου δέσποτα, βασιλεῦ ἐπουράνιε.
Διά τοῦτο δοξάζομεν
τό κράτος σου, Χριστέ ὁ Θεός,
τῶν πταισμάτων ἄφεσιν αἰτούμενοι
καταπέμψαι πλουσίως
τοῖς δούλοις σου».
Το απολυτίκιο και το κοντάκιο της εορτής, το πρώτο του πλ. δ’ και το δεύτερο του δ’ ήχου:
«Μεσούσης τῆς ἑορτῆς
διψῶσάν μου τήν ψυχήν
εὐσεβείας πότισον νάματα·
ὅτι πᾶσι, Σωτήρ ἐβόησας·
Ὁ διψῶν ἐρχέσθω πρός με καί πινέτω.
Ἡ πηγή τῆς ζωῆς, Χριστέ ὁ Θεός, δόξα σοι».
«Τῆς ἑορτῆς τῆς νομικῆς μεσαζούσης
ὁ τῶν ἁπάντων ποιητής καί δεσπότης
πρός τούς παρόντας ἔλεγες, Χριστέ ὁ Θεός·
Δεῦτε καί ἀρύσασθαι ὕδωρ ἀθανασίας.
Ὅθεν σοι προσπίπτομεν καί πιστῶς ἐκβοῶμεν·
Τούς οἰκτιρμούς σου δώρησαι ἡμῖν,
σύ γάρ ὑπάρχεις πηγή τῆς ζωῆς ἡμῶν».
Και τέλος το απαράμιλλο εξαποστειλάριο της εορτής:
«Ὁ τόν κρατῆρα ἔχων
τῶν ἀκενώτων δωρεῶν,
δός μοι ἀρύσασθαι ὕδωρ
εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν·
ὅτι συνέχομαι δίψῃ,
εὔσπλαγχνε μόνε οἰκτίρμον».
Αυτή με λίγα λόγια είναι η εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Η έλλειψη ιστορικού υποβάθρου της στέρησε τον απαραίτητο εκείνο λαϊκό χαρακτήρα, που θα την έκανε προσφιλή στον πολύ κόσμο. Και το εντελώς θεωρητικό της θέμα δεν βοήθησε τους χριστιανούς, που δεν είχαν τις απαραίτητες θεολογικές προϋποθέσεις, να ξεπεράσουν την επιφάνεια και να εισδύσουν στην πανηγυριζόμενη δόξα του διδασκάλου Χριστού, της Σοφίας και Λόγου του Θεού, της πηγής του ακενώτου ύδατος. Συνέβη με αυτή κάτι ανάλογο με εκείνο που συνέβη με τους περίφημους ναούς της του Θεού Σοφίας, που αντί να τιμώνται στο όνομα του Χριστού ως Σοφίας του Θεού, προς τιμήν του οποίου ανεγέρθησαν, κατήντησαν, για τους ιδίους λόγους, να πανηγυρίζουν στην εορτή της Πεντηκοστής η του αγίου Πνεύματος η της αγίας Τριάδος η των Εισοδίων η της Κοιμήσεως της Θεοτόκου η και αυτής της μάρτυρος Σοφίας και των τριών θυγατέρων της Πίστεως, Ελπίδος και Αγάπης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Μεσούσης τῆς ἑορτῆς διψῶσάν μου τήν ψυχήν εὐσεβείας πότισον νάματα· ὅτι πᾶσι, Σωτήρ ἐβόησας· Ὁ διψῶν ἐρχέσθω πρός με καί πινέτω. Ἡ πηγή τῆς ζωῆς, Χριστέ ὁ Θεός, δόξα σοι.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ πού μαρτύρησε στη Χίο
Ό Ισίδωρος ήταν ναύτης του βασιλικού στόλου, στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου, και καταγόταν από την Αλεξάνδρεια. Κάποια μέρα πού μοίρα του στόλου ήταν αγκυροβολημένη στη Χίο, καταγγέλθηκε στο Ναύαρχο Νουμέριο ότι ο Ισίδωρος είναι χριστιανός. ο Νουμέριος δεν άργησε να ακούσει το ίδιο και από τον ίδιο τον Ισίδωρο, όταν τον προσκάλεσε να ομολογήσει. Τότε τον έδειραν σκληρά και κατόπιν τον έριξαν στη φυλακή. ο πατέρας του μόλις έμαθε το γεγονός αυτό, αμέσως κίνησε για τη Χίο, πολύ στενοχωρημένος, διότι ο γιος του εγκατέλειψε την πατροπαράδοτη ειδωλολατρική θρησκεία. Όταν έφθασε στη Χίο, δε δυσκολεύτηκε να δει το γιο του. ο Ισίδωρος, μόλις αντίκρισε τον πατέρα του, με πολλή ευλάβεια και στοργή τον ασπάσθηκε συγκινημένος. Το ίδιο έκανε και ο πατέρας του, αλλά δεν άργησε να εκφράσει και τη θλίψη του γι’ αυτόν. ο Ισίδωρος του είπε ότι μάλλον έπρεπε να χαίρεται, διότι είδε το φως πού προσφέρει ο Ιησούς Χριστός. ο πατέρας του τον παρακάλεσε θερμά να επιστρέψει στην ειδωλολατρία, αλλά ο Ισίδωρος έμεινε αμετακίνητος στην πίστη του. Τότε, οργισμένος αυτός, τον καταράστηκε και παρότρυνε το Νουμέριο να τον θανατώσει το συντομότερο. Και πράγματι, ο Ισίδωρος μετά από διάφορα βασανιστήρια αποκεφαλίσθηκε. Έτσι, επαληθεύεται ο λόγος του Κυρίου, ότι «παραδώσει εις θάνατον πατήρ τέκνον»1. Δε θα είναι, δηλαδή, μόνο οι ξένοι εναντίον των αγωνιζομένων χριστιανών, αλλά και οι άνθρωποι του σπιτιού τους. Και θα παραδώσει στο θάνατο ο άπιστος πατέρας το πιστό παιδί του.
1. Ευαγγέλιο Ματθαίου ι’ 21.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὡς στρατευθεὶς τῷ Βασιλεῖ τῶν αἰώνων, τῶν ἐπιγείων τὴν στρατείαν ἀπώσω, καὶ εὐθαρςῶς ἐκήρυξας Χριστὸν τὸν Θεὸν· ὅθεν τὸν ἀγῶνά σου, τὸν καλὸν ἐκτελέσας, Μάρτυς θεοδόξαστος, τοῦ Σωτῆρος ἐδείχθης· ὃν ἐκδυσώπει σώζεσθαι ἡμᾶς, τοὺς σὲ τιμῶντας, παμμάκαρ Ἰσίδωρε.
Απολυτίκιο. Ήχος δ’. ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Ως στρατευθείς τω Βασιλεί των αιώνων, των επιγείων την στρατείαν άπώσω, και ευθαρσώς έκήρυξας Χριστόν τον Θεόν όθεν τον αγώνα σου, τον καλόν έκτελέσας, Μάρτυς θεοδόξαστος, του Σωτήρος έδείχθης’ όν έκδυσώπει σώζεσθαι ημάς, τους σε τιμώντας, παμμάκαρ Ισίδωρε.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΡΑΠΩΝ επίσκοπος Κύπρου
Από πού καταγόταν, ποιους είχε γονείς και σε ποιους χρόνους ομολόγησε το Χριστό και έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου δεν το ‘ γνωρίζουμε.
Ή αγιογραφία μας, τον Ιστορεί ότι άνηκε στην τάξη των μοναχών, εκείνων πού απαρνούνται στ’ αλήθεια το δικό τους θέλημα και κουβαλάνε ευχάριστα το σταυρό του Κυρίου.
Ή προφορική παράδοση, αναφέρει ότι ο Θεράποντος έγινε επίσκοπος Κύπρου, και ότι εκεί τελείωσε μαρτυρικά τη ζωή του.
Το τίμιο λείψανο του, μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όταν οι Τούρκοι σχεδίαζαν να λεηλατήσουν την Κύπρο.
Τώρα, εκεί όπου βρίσκεται, αναβλύζει μύρο και πραγματοποιεί θαύματα, σ’ αυτούς πού προστρέχουν σ’ αυτό με ειλικρινή πίστη.
» Ούτος ο μακάριος είλκε μεν το γένος εκ της των Αλαμάνων χώρας, εξ ευγενών γεννητόρων και ευσεβών καταγόμενος. Αλλά νηπιόθεν της του γένους λαμπρότητος, και των βιοτικών απάντων καταφρονήσας, επειδή τα ιερά γράμματα εξεπαιδεύθη, και πλήρης τούτων εγένετο, ταις ιεραίς Εκκλησίαις εσχόλαζε, τας θείας Γραφάς καθ’ εκάστην επαναγιγνώσκων, και βίον λιτόν μετερχόμενος, και προιούσης της ηλικίας, πάσαν την έφεσιν αυτού προς επίδοσιν αρετής και Θεώ αρέσκειν επιδούς, πάση σκληραγωγία και εγκρατεία εαυτόν καθυπέβαλλεν. Ούτω δε πάντα βαθμόν Εκκλησιαστικόν παραλλάξας, ασκήσει και θεία γνώσει ελλαφθείς, ένθερμος κύρηξ του Χριστού ανεδείκνυτο. Του δε Επισκόπου της ιδίας πατρίδος τον βίον απολιπόντος, εκ θείας προνοίας, ψήφω του φιλοχρήστου λαού κανονικώς, επίσκοπος αναδειχθής καιπερ μη βουλόμενος, Αρχιερεύς ούτος καθίσταται, και της οικείας πατρίδος τους οίακας εγχειρίζεται. Κάλλιστα δε διαλάμψας εν τη Εκκλησία, το της αρχιεροσύνης κατεκόσμησεν αξίωμα, και γέγονε διδάσκαλος της Ορθοδοξίας, ακριβής, πολλούς μεν τω Χριστώ προσαγόμενος, πολλούς δε από και διαφόρων αιρέσεων, εις την αληθή και ορθόδοξον πίστιν καθοδηγών.
Ούτος ουν επί πολλοίς έτεσι το του Χριστού ποίμνιον θεαρέστως ποιμάνας, επειδή ο των ζιζανίων σπορεύς, πόλεμον άσπονδον κατά της Εκκλησίας εκίνησε, του μη προσκυνείν τας αγίας και σεπτάς Εικόνας, στερρώς κατά των Εικονομάχων αντιταξάμενος, ήλεγξεν αυτούς, αιρετικούς και αθέους και ασεβείς αποκαλέσας. Οι δε, μη ανεχόμενοι τας ύβρεις, τας σάρκας του Αγίου κατέξεον όνυξιν.Ο δε άγιος, ευχαρίστως πάντα υποφέρων, έλεγεν προς τους παρόντας. «Υπέρ της του Χριστού και Θεού μου αγίας Εικόνος, ετοίμως έχω μεληδόν κατατμηθήναι». Οι δε αλητήριοι, χερσί και ποσί δεσμεύσαντες τον Άγιον, εναπέρριψαν ζοφώδει φρουρά, και εσφραγισμένων των θυρών ουσών, Άγγελος Κυρίου εν τη νυκτί εκείνη, απέλυσε τον Άγιον εκ των δεσμών αυτόν εκ τρίτου και είπεν αυτώ : «Τάχυνον, και πορεύθητι. Εισακούσθη η δέησίς σου, γνήσιε Μαθητά του Χριστού». Τη δε έωθεν εξαγαγόντες τον Άγιον, ως είδον αυτόν αμετάθετον, τύπτοντες αυτόν απεδίωκον. Ο δε φησι προς αυτούς, «Επειδή αδιόρθωτοι μένετε, και γαυριώντες αλαζονεύεσθε κατ’εμού, ήδη έφθασεν εφ’υμάς η οργή του Κυρίου, ημιξήρους αποκαθιστώσα, ίνα δι υμών και οι λοιποί σωφρονισθώσιν».
Και άμα τω λόγω, ως είδος αστραπής εξ ουρανού κατελθούσης, μετά φρικώδους βροντής, ημιξήρους αυτούς απειργάσατω, ο δε Άγιος, μετά την θείαν εκείνην επιφάνειαν, την πόλιν εκείνην καταλιπών, ανήλθε εις Ιεροσόλυμα. Εν δε τω μέλλειν αποδημήσαι της πατρίδος, ευχαριστηρίους αφήκε φωνάς, ότι την πόλιν αυτού, πολυάνθρωπον ούσαν, και τοσούτον τη αιρέσει πλήθουσαν, επί της εναντίας τάξεως κατέλιπεν.
Άπαντας ουν τους ιερούς τόπους περιελθών, και την οφέλειαν παρ’ εαυτώ θυσαυρίζων, θαύμασι και τέρασι πολλούς κατέπληξεν, όθεν και μέγας θαυματουργός ανεφάνη. Επ’ αυτήν γαρ την Ιερουσαλήμ, εν μια των ημερών παριόντος του Αγίου, γύναιον εξ’ Εβραίων αυτώ προσυπαντά, ούτινος τον παίδα τεθνηκότα εξεκόμιζον, και οία μήτηρ, αμέτρως εκόπτετο * ταύτην δε κατοικτηρήσας ο Άγιος, και την δεξιάν τω τεθνηκότι προτείνας, λέγει « Έγειραι, φησίν εν ονόματι Ιησού Χριστού, όν οι άνομοι Εβραίοι εσταύρωσαν επί Ποντίου Πιλάτου». Και ο λόγος ευθύς ζωτικήν αυτώ δέδωκεν ανέγερσιν. Η δε μήτηρ επί τα ίχνη του Θαυματουργού Θεράποντος προσπεσούσα είπεν « Όν ανέστησας, δι ύδατος αναγέννησόν συν εμί».
Μετά δε ταύτα, χρόνο έτι ικανόν διαβιβάσας, και θαύματα μεγάλα, τη του Χριστού επικλήσει, εις την περιφανή Κύπρον απέπλει, ένθα ξενισθείς παρά Σωσίω τινί, χαλεπώς ασθενούντι, ιάσατο αυτόν και την γυναίκα αυτού, επί χρόνοις εννέα πυρέσσουσαν επί κλίνης, κρατήσας της χειρός, ανήστησιν υγιά. Και έταιροι πολλοί νόσους έχοντες ποικίλας, υγιάνθησαν δια της επιθέσεως των χειρών του Αγίου, και τους αιρετικούς Θεοπασχίτας γενναίως διήλεγξεν. Οθεν εξ’αυτών, άνθρωπος τις αυθάδης και υπερήφανος δέδωκε ραπίσματα τω Αγίω. Μεθ’ημέρας, μεταμεληθέντος του αιρετικού, και συγχώρησιν παρά του Αγίου ζητήσαντος δια την τολμηρίαν, ο Άγιος, ουκ έδωκεν αυτώ συγγνώμην, αλλ’ απεπέμψατο, επαρασάμενος αυτόν είναι κεχωρισμένον της δόξης του Χριστού. Είπε γαρ, ότι τον Κύριον είδε κατ’ όναρ, εν σχήματι παιδίου νεογνού, υπέρ τον Ήλιον εξαστράποντα και περιβεβλημένον λευκόν χιτώνα διερρηγμένον από κεφαλής μέχρι ποδών, ο δε διαρρήξας τον χιτώνα, αυτός έστι και οι ομόφρονες αυτώ.Οι δε ευσεβείς των Κυπρίων εκπλαγέντες την μεγάλην του Αγίου αρετήν και ο τότε Πρόεδρος αυτών, μαθών δια αποκαλύψεως κόσμου περί του Αγίου, ικετεύων μετά παρακλήσεως μένειν εν τη Νήσον τον Άγιον, ίνα πολλόις όφελος και σωτηρίας ψυχής γένηται και προίστασθαι μερικώς Εκκλησίας μίας της κατά Κύπρον κειμένης, ήτις και τω αιγιαλώ προσεπέλαζεν. Ου πολλού δε χρόνου παρελθόντος και επιδρομής αλλοφύλων Αράβων κατά της Κύπρου γενομένης, (οπότε Μοναστήρια και Εκκλησίαι κατεσκάφησαν, και πολλούς ανηλεώς κατέσφαζον), συλλαβόντες οι διώκται ούτοι και τον Άγιον, εν τη Εκκλησία λειτουργούντα, απεκεφάλισαν και κατέσφαξαν αυτόν έμπροσθεν της αγίας Τραπέζης ου γενομένου, ωδαί και μελωδίαι Ασωμάτων Δυνάμεων περί το σώμα του μακαρίου Θεράποντος ανεπέμπετο, και το ξένον θέαμα, τους πιστούς εις ευχαρηστίαν Θεού εκίνησεν, τους δε σφαγέας Άραβας κατέπληττε, οί και μεταμελείσθαι επί τω ανόμω θελήματι εβιάζοντο.Ο δε Άγιος του Χριστού Ιερομάρτυς, υπό των πιστών κηδευθείς, την ατελεύτητον και αγήρω μακαριότητα κεκλήρωται. Το δε τίμιον αυτού λείψανον ανηνέχθη εις Κωνσταντινούπολιν μετά πάροδον πολλών χρόνων, των Αγαρηνών βουλευσάμενων τη Κύπρω επιτήθεσθαι, αυτού του Αγίου δι’ επιφανείας μετατεθήναι κελεύσαντος. Και νυν ένθα κείται, πηγάς θαυμάτων αναβλύζει εκάστοτε.»
Άγιος Θεράπων Επίσκοπος Κύπρου Περισσότερα στο αφιέρωμα
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ πού μαρτύρησε στις Κεντουκέλλες
Έζησε στα χρόνια του βασιλιά Γαλερίου Μαξιμιανού (286-305) και ήταν στρατιώτης στο τάγμα του κόμη Τιβεριανού. Διακρινόταν για το ωραίο του παράστημα και για την άψογη ηθική ζωή του. Όταν κάποτε ο Τιβεριανός θυσίαζε στα είδωλα, ο Αλέξανδρος αρνήθηκε να συμμετάσχει στις θυσίες αυτές και δήλωσε με θάρρος ότι ήταν χριστιανός. Τότε υποβλήθηκε σε σκληρά βασανιστήρια. Ή δε μητέρα του Ποιμενία, μόλις πληροφορήθηκε το γεγονός, έτρεξε και ζήτησε την άδεια να δει τον γιο της. Όταν τον είδε τον ενθάρρυνε να φανεί αληθινός χριστιανός και να πεθάνει με την γενναιότητα πού αρμόζει στους στρατιώτες του Χριστού. Και ο γιος δεν διέψευσε τις ελπίδες της μητέρας του. Αφού του άνοιξαν τις πλευρές, κατόπιν τις έκαψαν με αναμμένες λαμπάδες, άλλ’ εκείνος δεν υποχώρησε στο τόσο σκληρό βασανιστήριο, ένισχυόμενος από τη θεία χάρη. Τελικά τον αποκεφάλισαν και έτσι κατατάχθηκε στον ένδοξο χορό των μαρτύρων του Χριστού.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΒΑΡΒΑΡΟΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ και ΑΚΟΛΟΥΘΟΣ
ΟΙ Άγιοι αυτοί, αφού έζησαν ζωή αγία και έφεραν στη χριστιανική πίστη πολλούς ειδωλολάτρες, μαρτύρησαν δια αποκεφαλισμού. Ή Σύναξη και ή γιορτή τους γίνεται στον ναό της Άγιας Ειρήνης, πού βρίσκεται κοντά στη θάλασσα.
Ο ΑΓΙΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ Πατριάρχης Ιεροσολύμων
Έζησε τον 12ο αιώνα και καταγόταν από την Τιβεριούπολη (Στρώμνιτσα) από πλούσιους και ευσεβείς γονείς. Σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη και έγινε μοναχός στη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο, υπό την χειραγωγίαν του ηγουμένου της Μονής Θεοκτίστου, από τον όποιο και εκπαιδεύτηκε στη μοναχική ζωή. Όταν πέθανε ο Θεόκτιστος, με ομόφωνη ψήφο των μοναχών, αλλά και με γραπτή υπόδειξη του αποθανόντος Θεοκτίστου, πού βρέθηκε μετά τον θάνατο του, τον διαδέχτηκε ο Λεόντιος. Κατόπιν ο Λεόντιος πήγε στην Κωνσταντινούπολη για υποθέσεις της Μονής του, όπου εξελέγη πατριάρχης Ιεροσολύμων το 1170. Στη νέα του θέση ο Λεόντιος διέπρεψε για την οσιότητα της ζωής του και τον αποστολικό του ζήλο. Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη το 1175, όταν είχε πάει για υποθέσεις του θρόνου του. Άσματική Ακολουθία του εκδόθηκε στα Ιεροσόλυμα το 1912.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ ο Νεομάρτυρας πού μαρτύρησε στη Σμύρνη
Ήταν Κρητικός και έμενε στη Σμύρνη, όπου, παιδί ακόμα εξισλαμίστηκε με τη βία από τους Τούρκους. Αργότερα έφυγε από τη Σμύρνη και πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου έτρεξε κοντά στον ενάρετο και πολυμαθή διδάσκαλο Μελέτιο Συρίγου, πού τον νουθέτησε και τον ενδυνάμωσε στο δρόμο του μαρτυρίου. Επανήλθε στη Σμύρνη και κήρυξε δημόσια τον Χριστό Θεό αληθινό. Συνελήφθη και οδηγήθηκε στο κριτήριο, όπου και εκεί ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Τότε τον έριξαν στη φυλακή, αφού ανελέητα τον έδειραν. Κατόπιν με κολακείες και διάφορα άλλα βασανιστήρια προσπάθησαν να κάμψουν το φρόνημα του, αλλά ο Μάρκος έμεινε αμετακίνητος σ’ αυτό. Τότε στις 14 Μαΐου 1643, στη Σμύρνη, αποκεφαλίστηκε και έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου. Το Ιερό του λείψανο παρέλαβαν οι χριστιανοί και το έθαψαν με τιμές στον ναό της Άγιας Φωτεινής Σμύρνης. Το μαρτύριο του Νεομάρτυρα αυτού διηγήθηκε ο Ισουΐτης Ισαάκ ά’
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ο Χρυσοχόος
Ό Νεομάρτυρας αυτός καταγόταν από την πόλη Σούμνα της Βουλγαρίας και έκανε το επάγγελμα του Χρυσοχόου. Ήταν ωραίος στην όψη και ενάρετος. Απέναντι όμως από το εργαστήριο του, κατοικούσε μια τούρκικη οικογένεια, πού είχε μια νεαρή κόρη, ή οποία προσπαθούσε να ελκύσει τον 18χρο-νο Ιωάννη. Επειδή όμως δεν τον κατάφερε, συκοφάντησε τον Ιωάννη ότι δήθεν αποπειράθηκε να τη βιάσει. Τότε ο μάρτυρας οδηγήθηκε στον κριτή και σύμφωνα με την εκδοθείσα απόφαση, έπρεπε ή να τουρκέψει και να παντρευτεί την τουρκοπούλα ή να δαρεί μέχρι θανάτου. ο Ιωάννης απάντησε ότι, προτίμα να πεθάνει παρά να αρνηθεί τον Χριστό. Τότε τα βασανιστήρια πού ακολούθησαν ήταν φρικτά και βάρβαρα. Τον έδειραν ανελέητα, έσχισαν το σώμα του, έκαψαν τις πληγές του με αναμμένες λαμπάδες και τελικά τον αποκεφάλισαν στις 14 Μαΐου 1802. Μαρτύριο του Άγιου συνέγραψε ο Ιερομόναχος Νικηφόρος ο Χίος.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΙΣΙΔΩΡΟΣ Ροστοθίας, ο δια Χριστόν Σαλός και θαυματουργός και ΝΙΚΗΤΑΣ ο έγκλειστος εν τω Σπηλαίω ή Σπηλαιώτου (Ρώσοι).
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ επίσκοπος «εις την Κοφίνουν», ΘΕΛΘΑΣ, ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ, και ΘΕΡΑΠΩΝ «εις την Σύναν», οι εκ των 300 Αλαμανών, εν Κύπρω.
Βλέπε σχετικά και Α.Χ.Ε.Χ.
[ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ και ΛΕΑΝΔΡΟΣ μάρτυρες]
Ο ΑΓΙΟΣ CARTAGE (Ιρλανδός)
Λεπτομέρειες για τη ζωή αυτού του αγίου της ορθοδοξίας, μπορεί να βρει ο αναγνώστης στο βιβλίο «Οι Άγιοι των Βρεττανικών Νήσων», του Χριστόφορου Κων. Κομμοδάτου, επισκόπου Τελμησσού, Αθήναι 1985.
Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΙΔΩΡΟΣ ο ΠΡΩΣΣΟΣ Δια Χριστόν Σαλός
Λεπτομέρειες για τη ζωή αυτής της αγίας της ορθοδοξίας, μπορεί να βρει ο αναγνώστης στο βιβλίο «Ή εν Όρθοδοξία Ηνωμένη Ευρώπη», του Γ.Ε. Πιπεράκη, Έκδ. «Έπτάλοφος», Αθήναι 1997.
ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ 