Εορτάζοντες την 22ην του μηνός Ιουνίου 2014

---

 

Σύναξη των Αγιορειτών Πατέρων

• Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΕΒΙΟΣ ο ιερομάρτυρας επίσκοπος Σαμοσάτων

• ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΖΗΝΩΝ και ΖΗΝΑΣ ο υπηρέτης του

• Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΜΠΙΑΝΟΣ

• Ο ΑΓΙΟΣ ΓΑΛΑΤΙΩΝ (ή Γαλακτίων)

• Η ΑΓΙΑ ΙΟΥΛΙΑΝΗ και ΣΑΤΟΡΝΙΝΟΣ ο γιος της

• Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ επίσκοπος Πατελαρίας

 

 

Αναλυτικά

 Σύναξη των Αγιορειτών Πατέρων

Βιογραφία
Το Άγιον Όρος παρουσιάζει ιστορία πολύπτυχη, αξιοθαύμαστη και αξιοσέβαστη. Μια από τις ωραιότερες πτυχές του, αναμφίβολα, είναι ο αγιολογικός πλούτος του. Η αθωνική αγιολογία δίκαια αποτελεί τη βασική δόξα και τον μεγαλύτερο έπαινο ενός υπερχιλιόχρονου μοναχισμού.

Οι άγιοι του Αγίου Όρους είναι οι φιλόστοργοι πατέρες των Αγιορειτών. Η αγάπη μας προς αυτούς προέρχεται από χρέος και ευγνωμοσύνη για τις δωρεές τους. Είναι αγάπη τέκνων προς κηδεμόνες, μαθητών προς διδασκάλους. Αυτοί μετέβαλαν την αγριότητα του Όρους σε ημερότητα, τον ακατοίκητο τόπο τον έκαναν κατοικήσιμο, την έρημο τη μετέτρεψαν σε πολιτεία. Έγιναν κτήτορες μονών και σύναξαν πλησίον τους πλήθη μοναχών. Όσο ζούσαν ήταν σύμβουλοι και μετά την τελευτή τους έγιναν πρεσβευτές για όλους. Μοναχοί από διαφόρους τόπους συγκεντρώθηκαν σ’ ένα τόπο και πήραν ένα όνομα. Ακόλουθοι του πρώτου ησυχαστή Πέτρου, που του είπε η Θεοτόκος τη χαροποιό επαγγελία, περί συνεχούς προστασίας του Όρους. Και έγινε πράγματι η Θεοτόκος μόνιμη σκέπη, φρουρός και ιατρός όχι μόνο των άγιων, αλλά και όλων των μοναχών.

Οι άγιοι του Αγίου Όρους δόθηκαν ολοκληρωτικά στον Θεό. Με πολυχρόνιους σκληρούς αγώνες καθάρισαν τον εαυτό τους και έγιναν δοχεία καθαρά να δεχθούν ουράνια χαρίσματα. Την προς τους αδελφούς τους αγάπη απέδειξαν με το ν’ αφήσουν τη φίλη τους ησυχία και κατόπιν θεοσημειών να πορευθούν προς ίδρυση μονών, σκητών και κελλιών. Με κόπους πολλούς, έξοδα και πειρασμούς έκτισαν οικήματα για να είναι, κατά τον άγιο Νικόδημο, «σχολεία πάσης αρετής, εντολών του Θεού φυλακτήρια, πόνων ασκητικών φροντιστήρια, αγγελικής πολιτείας εργαστήρια, παλαιών και αγίων Κοινοβίων μιμητήρια, των ξένων καταγώγια, των πτωχών καταφύγια, λιμένες σωτηριώδεις και ακύμαντοι».

Από τους αγίους του ονομάσθηκε το όρος του Άθω άγιον. Αυτοί είναι η ωραιότητα του Όρους, το μεγαλείο του και η ακτινοβόλος θερμότητα που αναπαύει τους πιστούς. Άγιον Όρος, κατά τον άγιο Νικόδημο, σημαίνει «τόπος άγιότητος· τόπος καθαρότητος· τόπος όπου επάτησαν τόσων αγίων πόδες. Τόπος, όστις έχει εζυμωμένα τα χώματα από τα αίματα, από τους ιδρώτας, και από τα δάκρυα εκατοντάδων και χιλιάδων οσίων Πατέρων εν ενί λόγω, το Άγιον Όρος είναι τόπος αρετής και αγαθοεργίας».

Οι άγιοι του Αγίου Όρους ανέδειξαν το Όρος και το έκαναν θαυμαστό όπως το Σινά, τα όρη της Παλαιστίνης, το Πηλούσιο, το Γαλήσιο, τον Λάτρο, τον Όλυμπο της Βιθυνίας. Οι άγιοι και οι μαθητές τους στο πέρασμα των αιώνων, ως όσιοι και μάρτυρες, ησυχαστές και κοινοβιάτες, έγκλειστοι και ιεραπόστολοι, αναδείχθηκαν λαμπροί συνεχιστές της γνήσιας Ορθόδοξης μοναχικής παραδόσεως, που τη φύλαξαν όπως γεννήθηκε στα λίκνα του Ανατολικού Μοναχισμού με αγρυπνίες και θυσίες…

Ο ΚΟΙΝΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ Η ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥΣ.

Ο κοινός εορτασμός των αγίων του Αγίου Όρους αρχίζει με τη σύνθεση της ακολουθίας και του εγκωμίου τους από τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, που είναι και ο τελευταίος συναξαριογράφος… Ο άγιος Νικόδημος ξεκίνησε την εργασία του αυτή «προτροπή και αξιώσει της Ιεράς και κοινής Συνάξεως πάντων των Μοναστηριακών του Αγίου Όρους Πατέρων». Ακολουθία και εγκώμιο τυπώθηκαν στην Ερμούπολη της Σύρου το 1847 μ.Χ., «διά συνδρομής της Σεβάσμιας ομηγύρεως των εν Άθω Πατέρων», οι οποίοι προεγράφησαν για πεντακόσια περίπου αντίτυπα, και προς «κοινήν των Μοναχών, και πάντων των Ορθοδόξων Λαϊκών Χριστιανών ωφέλειαν». Ο ακριβής χρόνος της συγγραφής δεν είναι γνωστός.

Η πρώτη χρονολογημένη εικόνα της Συνάξεως των Αθωνιτών Πατέρων αγιογραφήθηκε το 1796 μ.Χ. και βρίσκεται στο αντιπροσωπείο της ιεράς μονής Κωνσταμονίτου στις Καρυές. Πιθανώς το 1796 μ.Χ. να γράφτηκε η ακολουθία και μέχρι της εκδόσεως της να κυκλοφόρησε σε χειρόγραφα, όπως συνηθιζόταν. Περί το 1800 μ.Χ. αγιογραφήθηκε η εικόνα των Αγιορειτών Αγίων, που βρίσκεται στην αίθουσα των Συνάξεων της Ιεράς Κοινότητος, ενώ παλαιότερα βρισκόταν στο τέμπλο του ιερού ναού του Πρωτάτου Καρυών Αγίου Όρους.

Ο άγιος Νικόδημος στο γλαφυρό του εγκώμιο πρός τους οσίους αναφέρει τους λόγους που τον οδήγησαν στην «καινή και κοινή μνήμη πάντων των του Όρους άγιων Πατέρων».

Γιατί «κοινοί προστάται και ευεργέται όλου κοινώς του αγίου Όρους» φάνηκαν. Αυτοί οι οποίοι «έγιναν εις ημάς μυρίων αγαθών πρόξενοι» άξιο είναι να εορτάζονται μαζί. Παλαιά συνήθεια της Εκκλησιάς ο κοινός εορτασμός αγίων, όπως των «εν Σινά και Ραϊθω αναίρεθέντων Οσίων», των «εν τω Σαββάτω της Τυρινης Οσίων Πατέρων», των «εν τη Λιβύη και Αιγύπτω και Θηβαΐδι ασκησάντων» και άλλων πολλών αγίων εόρτιες συνάξεις κατά χώρες, τόπους και μονές. Συνεχίζοντας ο άγιος Νικόδημος γράφει πως, με την κοινή πανήγυρη των Αγιορειτών Οσίων, «όσοι Πατέρες του Όρους, είτε από τους ονομαστούς, είτε από τους ανωνύμους, έμειναν έως τώρα ανεγκωμίαστοι, διότι δεν έχουσιν ιδίαν ασματικήν ακολουθίαν, διά της κοινής ταύτης ακολουθίας και εορτής, και αυτοί» καθίσταται δυνατόν πλέον να «τιμώνται και εορτάζωνται». Ακόμη «ίνα μη ως αχάριστα τέκνα φανώμεν, μη τιμήσαντες κοινώς τους πνευματικούς ημών Πατέρας τούτους και διδασκάλους και ευεργέτας και οδηγούς, των οποίων και τα Μοναστήρια κατοικούμεν, και τας διδασκαλίας εντρυφώμεν, και τον άρτον αυτών τρώγομεν». Και ακόμη «ίνα η κοινή αύτη των αγίων Πατέρων εορτή, γένηται παρακίνησις προς μίμησιν της αρετής, και του ζήλου αυτών εις ημάς τους μοναχούς του νυν καιρού».

Η πλήρης ασματική ακολουθία των οσίων είναι γραμμένη με όλη τη χάρη και την αγάπη του θείου Νικόδημου. Ο μεγάλος του σεβασμός προς τους τιμωμένους αγίους τον κάνει εκστατικό, θαυμαστό και εμπνευσμένο συνθέτη. Στους κανόνες του Όρθρου αναφέρονται ονομαστικά οι άγιοι, αλλά λείπουν αρκετά ονόματα. Οι κόποι του αγίου Νικόδημου και το σκύψιμο του στις αρχαίες του Όρους βιβλιοθήκες δεν του έδωσαν όλα τα ακριβά μυστικά τους. Προσπάθεια συμπληρώσεως της ακολουθίας έκανε ο σύγχρονος και ήδη μακαριστός υμνογράφος μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης, αλλά και από εδώ απουσιάζουν ονόματα αγίων, που η έρευνα στις ημέρες μας έφερε στο φως.

Η ακολουθία των οσίων ψάλλεται πανηγυρικά, με ιδιαίτερη λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια, τη Δεύτερη Κυριακή του Ματθαίου, μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων, σε όλες τις αγιορείτικες μονές και σκήτες και ιδιαίτερα στους προς τιμή των οσίων ναούς και το Πρωτάτο…

Η τιμή των Αγιορειτών Οσίων, παρότι επικεντρώνεται στον τόπο που έζησαν, δεν άργησε να λάβει και ευρύτερες διαστάσεις. Έτσι τιμώνται κι εορτάζονται στις γενέτειρες τους και στις περιοχές που έδρασαν ή που κατέχουν εικόνες και τίμια λείψανα τους…

(Μωϋσέως Μοναχού Αγιορείτου, Οι Άγιοι του Αγίου Όρους, Εκδ. Μυγδονία 2008, σ. 25-26,115-119 αποσπάσματα).

Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΕΒΙΟΣ ο ιερομάρτυρας επίσκοπος Σαμοσάτων
Έζησε στα ταραγμένα χρόνια που η Εκκλησία υπέφερε από την αίρεση του Αρείου. Τότε βασιλιάς ήταν ο Κωνστάντιος (338 μ. Χ), γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου και υποστηρικτής της σατανικής αυτής αίρεσης, καταχραστής, μάλιστα, και της βασιλικής εξουσίας. Καταδίωξε σκληρά εκείνους που έφεραν αντίσταση στις αιρετικές του προθέσεις. Τότε διώχθηκε και υπέφερε πολλές κακοπάθειες και ο Ευσέβιος, που ήταν επίσκοπος Σαμοσάτων. Όμως, υπέμεινε όλες τις δοκιμασίες με θαυμαστή καρτερία και την ελπίδα ότι τελικά θα νικήσει η Ορθοδοξία. Όταν πέθανε ο Κωνστάντιος, τον διαδέχθηκε ο Ιουλιανός, που θέλησε να επαναφέρει την ειδωλολατρία. Τότε νέες διώξεις άρχισαν για τον Ευσέβιο, που ήταν χειρότερες από τις προηγούμενες. Τα ίδια συνέβησαν και με τον αυτοκράτορα Ουάλη, που ήταν και αυτός υποστηρικτής των αρειανών. Μετά το θάνατο του Ουάλη, ο Ευσέβιος επανήλθε στην επισκοπή του από την εξορία του στη Θράκη και άρχισε την κάθαρση στην επαρχία του από τους αρειανούς. Κάποια μέρα, περνούσε έξω από το σπίτι μιας αιρετικής γυναίκας. Αυτή με μίσος τον κτύπησε δυνατά στο κεφάλι με μια μεγάλη πέτρα και τον σκότωσε (το έτος 379). Έτσι, ο Ευσέβιος αποδείχθηκε μεγάλος αθλητής της πίστης, του οποίου «το νίκος αφθαρσία εν ζωή πολυχρονί(ι)»‘. Δηλαδή το έπαθλο της νίκης του θα είναι η αφθαρσία, η χωρίς τέλος ζωή.
1. Μακκαβαίων Δ’ ιζ’ 12.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Σοφίας τοῦ Πνεύματος, καταυγασθεῖς τῷ φωτί, τὸν λόγον ἐτράνωσας, τῆς εὐσέβειας ἠμίν, Εὐσέβιε ἔνδοξε, σὺ γὰρ ἱεραρχήσας, εὐσεβῶς τὴ Τριάδι, ἤθλησας θεοφρόνως, καὶ τὴν πλάνην καθεῖλες. Καὶ νῦν Πάτερ δυσώπησον, σώζεσθαι ἅπαντας.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξε σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια. Πάτερ Ἱεράρχα Εὐσέβιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΖΗΝΩΝ και ΖΗΝΑΣ ο υπηρέτης του
Έζησαν στις αρχές του 4ου μ. Χ. αιώνα. Και ο μεν Ζήνων ήταν πλούσιος χριστιανός (καταγόταν από τη Φιλαδέλφεια της Αραβίας), όχι μόνο σε χρήμα, αλλά και σε ευσέβεια, ο δε Ζηνάς ήταν υπηρέτης του Ζήνωνα και τους συνέδεε περισσότερο αδελφική αγάπη, όπως όλα τα μέλη της Εκκλησίας. Ο Ζήνων, φλεγόμενος από τον πόθο να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στη διάδοση του Ευαγγελίου, διαμοίρασε όλα του τα υπάρχοντα στους φτωχούς και χάρισε την ελευθερία σ’ όλους τους δούλους του. Απ’ αυτούς όμως ο Ζηνάς, αρνήθηκε ν’ αφήσει τον πρώην κύριο του και τον παρακάλεσε να μείνει κοντά του. Ο Ζήνων δέχτηκε να τον κρατήσει, σα φίλο και αδελφό εν Χριστώ. Όταν κάποτε στη Φιλαδέλφεια της Αραβίας ο έπαρχος Μάξιμος κήρυξε διωγμό κατά των χριστιανών, ο Ζήνων παρουσιάστηκε μπροστά του και αγωνίστηκε να του καταδείξει τη ματαιότητα των αγώνων του κατά της χριστιανικής αλήθειας. Ο έπαρχος, αντί άλλης απάντησης, τον έδειρε και τον φυλάκισε. Όταν το έμαθε Ζηνάς, έτρεξε στον έπαρχο και τον παρακάλεσε να ελευθερώσει τον κύριό του. Ο έπαρχος τότε φυλάκισε και τον Ζηνά και μετά από λίγες μέρες τους αποκεφάλισε.

Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΜΠΙΑΝΟΣ
Μαρτύρησε αφού τον έριξαν μέσα στη θάλασσα και πνίγηκε.

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΑΛΑΤΙΩΝ (ή Γαλακτίων)
Μαρτύρησε αφού τον έριξαν μέσα στη θάλασσα και πνίγηκε.

Η ΑΓΙΑ ΙΟΥΛΙΑΝΗ και ΣΑΤΟΡΝΙΝΟΣ ο γιος της
Μαρτύρησαν δια πυρός.

Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ επίσκοπος Πατελαρίας
Άγνωστος στους Συναξαριστές και τα Μηναία. Η μνήμη του φέρεται αυτή τη μέρα στο Μορσελλιανό εορτολόγιο. (Μ. Γεδεών, Βυζ. Εορτολόγιο σελ. 44).
ΠΗΓΕΣ:http://pigizois.net/index2.php, http://www.saint.gr