Κυριακή της Πεντηκοστής
-
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΟΥ
-
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΙΚΑΝΔΡΟΣ και ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ
-
Η ΑΓΙΑ ΚΑΛΛΙΟΠΗ
-
Η ΟΣΙΑ ΜΕΛΑΝΕΙΑ
-
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΘΡΕ (ή Ατρέ)
-
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΑΝΔΡΟΣ
-
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ
-
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΑΥΚΡΑΤΙΟΣ
-
Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ, ο Ομολογητής «ό εν Καϊουμά»
-
Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ στο Σωσθένειο (ή Στενία ή Στενή)
-
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ, που μαρτύρησε στην Κων/πολη
-
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, επίσκοπος Ρώσος (+ 1023)
Αναλυτικά
Κυριακή της Πεντηκοστής
«Τη αυτή ημέρα, Κυριακή ογδόη από του Πάσχα, την αγίαν Πεντηκοστήν εορτάζομεν. Πνοή βιαία γλωσσοπυρσεύτως νέμει, Χριστός το θείον Πνεύμα τοις Αποστόλοις. Εκκέχυται μεγάλω ενί ήματι Πνεύμ’ αλιεύσι. Ταις των αγίων Αποστόλων πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν»
Μετά την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς, οι Απόστολοι και οι υπόλοιποι μαθητές του, καθώς και οι γυναίκες που από την αρχή τον είχαν ακολουθήσει, η Παναγία Παρθένος Μαρία η Μητέρα του, περίπου 120 άτομα, γύρισαν στο όρος των Ελαιών στην Ιερουσαλήμ και, μπαίνοντας στο υπερώο, δηλαδή στον πάνω όροφο του σπιτιού εκεί, περίμεναν με προσευχή την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, σύμφωνα με την υπόσχεση του Σωτήρα Χριστού. Στο μεταξύ εκεί, εξέλεξαν και τον Ματθία και τον συναρίθμησαν με τους ένδεκα Αποστόλους.
Τότε αυτοί πληρωθέντες από το Πνεύμα το Άγιο, άρχισαν να κηρύττουν και να καλούν τους ανθρώπους να βαπτισθούν και να λάβουν κι αυτοί την χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ό,τι είχαν ακούσει και ζήσει κοντά στο Χριστό και δεν το είχαν τότε κατανοήσει, τώρα εν Αγίω Πνεύματι το γνώρισαν και το επαγγέλλονται στο λαό.
Τώρα γνωρίζουν ποια είναι η προοπτική της καινής ζωής και που πρέπει να οδηγήσουν το λαό, γι’ αυτό και τους πρώτους τρεις χιλιάδες που βαπτίστηκαν, τους οδηγούν στο Δείπνο της Ζωής, την Τράπεζα της Θείας Ευχαριστίας, όπου στο εξής θα βρίσκεται συναγμένη η Εκκλησία ως σώμα Χριστού, θα τρέφεται με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και θα συμμετέχει έτσι στην αιώνια ζωή της Βασιλείας του Θεού.
Με την Πεντηκοστή δεν γεννήθηκε η Εκκλησία ως απλός θεσμός, αλλά ως συνεχής παρουσία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, και γι’ αυτό η Πεντηκοστή δεν είναι ένα γεγονός που συνέβη μια φορά κάποτε, αλλά είναι η ζωή της Εκκλησίας, ως αδιάκοπη κοινωνία του Αγίου Πνεύματος.
Η Πεντηκοστή, αποτελεί τη γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος πλ. δ’.
Ευλογητός ει, Χριστέ ο Θεός ημών, ο πανσόφους τους αλιείς αναδείξας, καταπέμψας αυτοίς το Πνεύμα το άγιον, και δι’ αυτών την οικουμένην σαγηνεύσας, φιλάνθρωπε, δόξα σοι.
ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΟΥ
Βλέπε βιογραφία του στις 8 Φεβρουαρίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουμε την ανακομιδή του Ιερού λειψάνου του από την Ποντική Ηράκλειας στα Ευχάιτα. Εναποτέθηκε στο πατρικό του σπίτι, καθώς ο ίδιος ο Μάρτυρας παράγγειλε στον ταχυγράφο του Αύγαρο.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον
Δωρεών θεοσδότων όλβον ακένωτον, την των σεπτών σου λειψάνων θήκην πλουτούντες σοφέ, την μετάθεσιν αυτών πανηγυρίζομεν, αγιασμού τας δωρεάς, ποριζόμενοι πιστώς, Θεόδωρε Στρατηλάτα· διό μη παύση πρεσβεύων, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὃ ὑψωθεῖς.
Στρατολογίᾳ ἀληθεῖ ἀθλοφόρε, τοῦ οὐρανίου στρατηγὸς Βασιλέως, περικαλλὴς γεγένησαι Θεόδωρε· ὅπλοις γὰρ τῆς πίστεως, παρετάξω ἐμφρόνως, καὶ κατεξωλόθρευσας, τῶν δαιμόνων τὰ στίφη, καὶ νικηφόρος ὤφθης ἀθλητής, ὅθεν σε πίστει, ἀεὶ μακαρίζομεν.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΙΚΑΝΔΡΟΣ και ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ
Οι άγιοι αυτοί, επειδή ομολόγησαν την πίστη τους στον Χριστό, μπροστά στον ηγεμόνα Μάξιμο, τους έβαλαν στη φυλακή. Μετά είκοσι μέρες τους έβγαλαν από τη φυλακή και τους ανάγκαζαν πάλι ν’ αρνηθούν τον Χριστό. Επειδή όμως δεν τα κατάφεραν, ξέσχισαν τα σώματά τους με σιδερένια νύχια, τους κρέμασαν ανάποδα και τους έκαιγαν από κάτω με φωτιά. Κατόπιν, έχυσαν πάνω στις πληγές τους αλάτι και ξύδι και έτριψαν αυτές με τραχεία κεραμίδα. Έπειτα, συνέτριψαν με πέτρες τα στόματα και τα πρόσωπά τους. Τα μαρτύρια παρακολουθούσε η γυναίκα του αγίου Νικάνδρου, που ενθάρρυνε αυτόν να τα υπομένει πρόθυμα. Παρακολουθούσε όμως και η γυναίκα του αγίου Μαρκιανού, αλλά έκανε εντελώς τ’ αντίθετα, διότι έκλαιγε και έδειχνε το παιδί τους, με αποτέλεσμα να πονάει ή καρδιά του μάρτυρα. Τότε ο Μαρκιανός, πήρε το παιδί, σήκωσε τα μάτια του στον ουρανό και είπε: «Κύριε, συ θα φροντίσεις για το παιδί αυτό». Και αφού φίλησε το παιδί και τη γυναίκα του, έτρεξε στο δρόμο του μαρτυρίου. Μετά, έκοψαν με μαχαίρια τις γλώσσες των αθλητών της πίστης και τελευταία τους αποκεφάλισαν.
Η ΑΓΙΑ ΚΑΛΛΙΟΠΗ
Έζησε στα μέσα του 3ου μ. Χ. αιώνα, στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου. Χαρακτηριστική ήταν η ομορφιά του σώματός της, αλλά εκείνο που τη διέκρινε ήταν ή ομορφιά της ψυχής της. Πολλοί νέοι, θαμπωμένοι από τα κάλλη της, προσπάθησαν να τη δελεάσουν με διάφορους τρόπους στις ηδονές του κόσμου. Η Καλλιόπη, όμως, αφοσιωμένη στον Χριστό, έφραξε τα αυτιά της στις σειρήνες των σαρκικών ηδονών και με όλη της την ψυχή αφιερώθηκε στην περιποίηση των ασθενών και στη βοήθεια των φτωχών. Όταν ο Δέκιος εξαπέλυσε άγριο διωγμό κατά των χριστιανών, τότε συνελήφθη και η Καλλιόπη και οδηγήθηκε μπροστά στον κριτή. Αυτός μόλις την είδε, θαύμασε την ωραιότητά της και προσπάθησε με κάθε τρόπο να τη σύρει στη ζωή των ηδονών της ειδωλολατρίας. Αλλά η αγνή Καλλιόπη, με ηρωική σταθερότητα θέλησης, έμεινε αμετακίνητη στην πίστη της προς τον Χριστό. Τότε ο έπαρχος διέταξε και τη μαστίγωσαν ανελέητα. Κατόπιν, τη χαράκωσαν με μαχαίρια και έκαψαν τις πληγές της. Τελικά την αποκεφάλισαν και κατατάχθηκε στους ανθρώπους που «ουκ ήγάπησαν την ψυχήν αυτών άχρι θανάτου»1. Δηλαδή, που δεν αγάπησαν τη ζωή τους, αλλά την περιφρόνησαν μέχρι θανάτου για τον Χριστό.
1. Αποκάλυψη Ιωάννου, ιβ’ 11.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος α΄. Της ερήμου πολίτης.
Του Σωτήρος το κάλλος εκ ψυχής αγαπήσασα, καλλιπάρθενε κόρη, Καλλιόπη πανεύφημε, ηγώνισαι στερρώς υπέρ αυτού, και δόξης ηξιώθης θεϊκής, δια τούτο σου την μνήμην την ιεράν, τιμώμεν εκβοώντές σοι, δόξα τω δεδωκότι σοι ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω χορηγούντι δια σού, ημίν πταισμάτων άφεσιν.
Η ΟΣΙΑ ΜΕΛΑΝΕΙΑ
Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο ΟΣΙΟΣ ΑΘΡΕ (ή Ατρέ)
Απεβίωσε ειρηνικά.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΑΝΔΡΟΣ
Είναι άγνωστο αν είναι ο ίδιος με τον προηγούμενο. Πάντως μαρτύρησε και αυτός δια ξίφους.
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ
Μαρτύρησε δια ξίφους.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΑΥΚΡΑΤΙΟΣ
Ο Άγιος Νικόδημος γράφει ότι ίσος είναι ο αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου και Γρηγορίου Νύσσης, που ήταν θαυμάσιος ασκητής. Ψάρευε μάλιστα στις λίμνες και τα ποτάμια ψάρια και κατόπιν τα μοίραζε στους φτωχούς. Το μόνο σίγουρο όμως είναι ότι απεβίωσε ειρηνικά. Αλλά από τον Συναξαριστή του Μαυρικίου μαθαίνουμε ότι ήταν ο Στουδίτης Ναυκράτιος, ο γνωστός μοναχός, που υπήρξε θερμός υποστηρικτής των Ιερών εικόνων για τις όποιες υπέστη διωγμούς και εξορίες. Κατά την Πατριαρχεία του ιερού Ιγνατίου διετέλεσε (842) ηγούμενος της Μονής Στουδίου, όπου και τάφηκε ως ομολογητής, όταν πέθανε το 847.
Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ, ο Ομολογητής «ό εν Καϊουμά»
Άγνωστος στους Συναξαριστές Αγίου Νικόδημου και Delehaye. Η μνήμη του βρίσκεται σε κάποιο Ευαγγελάριο, ο δε βίος του σε χειρόγραφο 17 της Άγιοταφίτικης Βιβλιοθήκης (βλ. Α. Κεραμέως Ίεροσολ. Βιβλ. Α’, σελ. 70).
Η ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ στο Σωσθένειο (ή Στενία ή Στενή)
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ, που μαρτύρησε στην Κων/πολη
Ο Νεομάρτυρας αυτός εξαπατήθηκε στην παιδική του ηλικία από τους Τούρκους και εξισλαμίστηκε. Αργότερα συναισθάνθηκε το αμάρτημά του, εξομολογήθηκε και, άγνωστο που, εκάρη μοναχός. Αγωνίστηκε σκληρά με προσευχή, νηστεία, αγρυπνίες, χαμαικοιτίες, γονυκλισίες και άλλες σκληραγωγίες για την εξιλέωσή του. Αφού προπαρασκευάστηκε έτσι για το μαρτύριο, ήλθε στην Κωνσταντινούπολη, όπου αναγνωρίστηκε από τους Τούρκους και οδηγήθηκε βίαια στον κριτή. Ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και υπέστη σκληρά βασανιστήρια με μαστίγιο. Κατόπιν έγδαραν σταυροειδώς σε λουρίδες το δέρμα του, έκοψαν τη μύτη και τ’ αυτιά του και τέλος τον κρέμασαν ανάποδα μετέωρο. Επειδή όμως επέμενε στη χριστιανική του πίστη, τον έκλεισαν και τον έσφιξαν με αιχμηρά σίδερα και έτσι παρέδωσε το πνεύμα του στον αγωνοθέτη και στεφανοδότη Θεό, στις 8 Ιουνίου 1559 στην Κωνσταντινούπολη.
Ο ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ επίσκοπος, Ρώσος (+ 1023)
ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ 